Ζώντας εποχιακά: Συντονίσου στον Χειμώνα
Τα ζωηρά κόκκινα, πορτοκαλί και χρυσά του Φθινοπώρου μας έχουν πει αντίο, και βρισκόμαστε να μεταβαίνουμε στην πιο κρύα, πιο σκοτεινή αλλά και πιο χουχουλιάρικη εποχή του χρόνου. Το χειμώνα.
Σε όλο τον κόσμο, βιώνουμε τον χειμώνα διαφορετικά ανάλογα με το πού ζούμε. Η Σουηδία και η Νορβηγία έχουν μόλις πεντέμισι ώρες φωτός της ημέρας στα βάθη του Χειμώνα, ενώ στη Ρωσία, οι πιο κρύες θερμοκρασίες στον κόσμο έχουν καταγραφεί κατά τους Χειμώνες τους,-67,8 C!. Στην Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο, ο χειμώνας μπορεί να κυμαίνεται από σχεδόν γαλήνιο, έως χιονοθύελλες και εξαιρετικά κρύα πρωινά. Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια ο χειμώνας έρχεται πιο αργά, και γίνεται πιο έντονος τον Δεκέμβριο και τον Γενάρη, καμιά φορά κρατά μέχρι και τον Μάρτιο.
Μα όπου και να ζούμε, όταν φτάνει ο Χειμώνας, σηματοδοτεί τον καιρό της περισυλλογής. Είναι το διάστημα που μπαίνουμε στη διαδικασία να επανεκτιμήσουμε πώς ζούμε και να κάνουμε μικρές, απλές αλλαγές για να ζήσουμε σε ευθυγράμμιση με αυτό που απαιτεί αυτή η εποχή. Η εποχική ζωή μπορεί να μας βοηθήσει να διατηρήσουμε τη ζωντάνια και την υγεία μας καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, και όπως θα ανακαλύψετε, η προσαρμογή στις εποχές είναι μια από τις πιο διαισθητικές και φυσικές πρακτικές που μπορούμε να υιοθετήσουμε.
Οι άνθρωποι ζουν σε ευθυγράμμιση με τις εποχές για χιλιάδες χρόνια και το μυαλό, το σώμα και τα συναισθήματά μας απαιτούν διαφορετικούς τύπους τροφής καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Οι τύποι κίνησης, οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, ακόμη και ο τρόπος που σχεδιάζουμε τα έργα και τις εργασιακές μας υποχρεώσεις επωφελούνται από την ευθυγράμμιση με την ενέργεια της εποχής. Συγκεκριμένα εποχιακά τρόφιμα μπορούν να δώσουν στο σώμα και στο ανοσοποιητικό μας σύστημα τις πληροφορίες που χρειάζονται για να λειτουργήσουν βέλτιστα και πώς οι τάσεις μας προς την εξωστρέφεια ή την εσωστρέφεια καθοδηγούνται από τις εποχές.
Σε αυτό το άρθρο εξετάζουμε τον τρόπο ζωής, τη διατροφή και τις πρακτικές αυτοεξυπηρέτησης που ταιριάζουν καλύτερα στον χειμώνα, καθώς και πώς μπορούμε να εξισορροπήσουμε τη διάθεσή μας, τα επίπεδα ενέργειάς μας και πολλά άλλα με την αγιουρβεδική αρχή του “το όμοιο αυξάνει το όμοιο και το αντίθετο φέρνει ισορροπία”
Διαβάστε παρακάτω για να ανακαλύψετε τον χειμερινό σας οδηγό ευεξίας!
Τα πλεονεκτήματα της ενέργειας Γιν
Ενώ το καλοκαίρι κρατά την κορυφή της ενεργητικής, δυναμικής ενέργειας «γιανγκ», ο χειμώνας είναι σε μεγάλο βαθμό το αντίθετο. Αν η άνοιξη είχε να κάνει με την εκδήλωση νέων ιδεών και να σχεδιάζουμε έργα, το καλοκαίρι ήταν η ώρα μας να «κάνουμε», να πετύχουμε, να ζήσουμε την περιπέτεια και να ζήσουμε τη ζωή στο έπακρο, και το φθινόπωρο ήταν μια εποχή για να αρχίσουμε να τελειώνουμε και να ολοκληρώνουμε σταδιακά τα έργα, ο χειμώνας είναι ο εποχή ανάκαμψης και αναζωογόνησης.
Αυτή είναι η εποχή για λιγότερο «κάνω» και περισσότερο «είναι». Ολοκληρώστε τα έργα, προγραμματίστε λίγο χρόνο, αλλάξτε τα email σας σε λειτουργία "εκτός γραφείου" και κοιτάξτε το τηλέφωνό σας λίγο λιγότερο. Για όσους από εμάς που είμαστε εκ φύσεως παραγωγικοί και επικεντρωμένοι στα επιτεύγματα, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η ανάπαυση και το να κάνουμε ένα βήμα πίσω από τη σταθερή παραγωγικότητα είναι ζωτικής σημασίας για κάθε πτυχή της ευημερίας μας και μπορεί να έχει πολύ θετικό αντίκτυπο σε αυτό που είμαστε. Εάν πιέζουμε τους εαυτούς μας να είμαστε σε μια συνεχή κατάσταση «κάνουμε», «παράγουμε» και γενικά σημειώνουμε κουτάκια και συμπληρώνουμε λίστες υποχρεώσεων, αυτό μπορεί να είναι απίστευτα κουραστικό και τελικά να μας κάνει λιγότερο ευφάνταστους.
Πώς να υιοθετήσεις το Winter Yin Energy
Δίνοντας στον εαυτό σας περισσότερο χρόνο για να «είσαι» - είτε πρόκειται για βόλτες στη φύση χωρίς ακουστικά, διαβάζοντας μυθιστορήματα, παίζοντας ένα μουσικό όργανο, ζωγραφίζοντας ή ασχολείστε με μια δραστηριότητα που σας χαλαρώνει και σας μεταφέρει σε κατάσταση ροής – βοηθά στην αναζωογόνηση του μυαλού και ενισχύει τη δημιουργικότητα. Όταν βρισκόμαστε σε μια χαλαρή κατάσταση ροής ή αφήνουμε το μυαλό μας να ονειρεύεται και να αναρωτιέται, συχνά αυτό συμβαίνει όταν μας έρχονται οι πιο δημιουργικές, ευφάνταστες καινοτόμες ιδέες και είναι επίσης όταν το μυαλό μας είναι πιο ικανό να βρει λύσεις σε ενοχλητικά προβλήματα.
Υιοθετήστε αυτήν την ενέργεια «γιν» του Χειμώνα βάζοντας πολύ λιγότερα στη λίστα υποχρεώσεων σας, προγραμματίζοντας λιγότερα όλη την εβδομάδα, λέγοντας «όχι» σε απαιτήσεις ή προσκλήσεις που προτιμάτε να μην αποδεχτείτε και ζώντας σκόπιμα τη ζωή με πιο αργό ρυθμό. Μία από τις μεγαλύτερες αιτίες χρόνιου στρες και εξάντλησης προκαλείται από το να ζεις τη ζωή σε συνεχή καλοκαιρινή λειτουργία «γιανγκ», οπότε αν μπορέσεις να κάνεις αυτές τις πρακτικές μέρος της ζωής σου, θα έχεις τεράστιο αντίκτυπο στη συνολική ευημερία σου και είναι πιο πιθανό να πλοηγηθούν στον επόμενο εποχιακό κύκλο με περισσότερη ισορροπία.
Πρακτικές χειμερινής κίνησης
Μιλώντας για το «γιν», ο χειμώνας είναι επίσης η στιγμή να ισορροπήσουμε την κίνηση και την ξεκούρασή μας, με έμφαση στα υπόλοιπα. Σε αντίθεση με τις πολλές ώρες του καλοκαιριού με το φως της ημέρας που ενθάρρυνε πολλές ώρες κίνησης και δραστηριότητας, οι μικρότερες μέρες του χειμώνα και το αυξημένο σκοτάδι μας ενθαρρύνουν να αλλάξουμε τον τρόπο άσκησης.
Σκεφτείτε τον χειμώνα ως εποχή ακραίων. Ο Dallas Hartwig, ο συγγραφέας του The 4 Season Solution, εξηγεί ότι τον χειμώνα, οι άνθρωποι έχουν εξελιχθεί για να συμμετέχουν σε σύντομες, έντονες εκρήξεις δραστηριότητας, μιμούμενοι πώς θα μπορούσαμε να είχαμε κυνηγήσει, να φτιάξουμε χειμερινά καταφύγια ή να φύγουμε βιαστικά από τα σπίτια μας για φαγητό και επιστροφή. Μετά από αυτό το έντονο ξέσπασμα δραστηριότητας, να αφιερώνουμε μεγάλο μέρος του χρόνου ξεκούρασης και ανάρρωσης.
Ο χειμώνας αφορά επίσης την οικοδόμηση δύναμης, ειδικά γύρω από τις αρθρώσεις, που υποστηρίζουν την πρόληψη τραυματισμών όταν επιστρέφουμε σε υπαίθριες περιπέτειες την Άνοιξη και το Καλοκαίρι.
Σκεφτείτε τη χειμερινή σας προπόνηση ως ένα σύντομο μάθημα γιόγκα για την οικοδόμηση δύναμης, που ακολουθείται από αργές διατάσεις και μια μεγάλη Savasana. Βρείτε ισορροπία σχεδιάζοντας μια προπόνηση ενδυνάμωσης 30 λεπτών με βάρη μερικές φορές την εβδομάδα, αλλά αντικαθιστώντας το μάθημα τρεξίματος ή σπιν ή ένα μάθημα επανορθωτικής γιόγκα.
Όπως και ο εγκέφαλός μας, το σώμα μας χρειάζεται χρόνο για να ανακάμψει από τους τελευταίους αρκετούς μήνες δραστηριότητας. Βρείτε ένα μάθημα που σας βοηθά να ενεργοποιήσετε το παρασυμπαθητικό νευρικό σας σύστημα.
Σύνδεση με το φως του ήλιου
Το φως του ήλιου είναι ζωτικής σημασίας για τη διάθεσή μας και τα επίπεδα ενέργειας μας. Είναι επίσης ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να αποτρέψουμε ή να μειώσουμε το SAD (εποχιακή ετήσια κατάθλιψη). Η έκθεση των ματιών στο φυσικό φως του ήλιου έξω το πρωί μπορεί να βοηθήσει στην απελευθέρωση του νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνης. Βοηθά επίσης να ρυθμίσουμε το ρολόι του σώματος με τρόπο που βοηθά να κοιμόμαστε πολύ πιο εύκολα το βράδυ.
Ακόμα κι αν έξω έχει συννεφιά, προσπάθησε να βγεις όσο πιο κοντά στην ανατολή του ηλίου μπορείς για μια σύντομη βόλτα ή απλώς στασου έξω πίνοντας το πρωινό σου καφέ ή τσάι. Το φως του ήλιου είναι ουσιαστικά πληροφορία, που λέει στο σώμα μας ποια ώρα της ημέρας είναι και επομένως πώς να λειτουργεί. Μετά το μεσημεριανό γεύμα, κάνε μια μικρή βόλτα έξω, ώστε το σώμα σου να καταλάβει ότι είναι ακόμα μέρα, κάτι που θα βοηθήσει επίσης στη βελτιστοποίηση της πέψη. Όταν πλησιάζει η ώρα της νύχτας, χαμήλωσε όλα τα φώτα μετά τη δύση του ηλίου και προσπάθησε να σβήσεις τις οθόνες μια ώρα πριν πας για ύπνο, επειδή το έντονο φως που εκπέμπεται από την οθόνη μπορεί να εμποδίσει την απελευθέρωση μελατονίνης - μια ορμόνη που χρειαζόμαστε για να κοιμηθούμε. Αντί να παρακολουθήσεις τηλεόραση, μπορείς να ακούσεις μουσική, να διαβάσεις, να συνομιλήσεις ή παίξεις επιτραπέζια παιχνίδια.
Χειμωνιάτικες τροφές
Μέχρι τώρα γνωρίζουμε ότι τα εποχιακά τρόφιμα είναι καλά για εμάς, και όχι μόνο για το σώμα μας, αλλά και για τον πλανήτη. Όσο περισσότερο μπορούμε να τρώμε τοπικά, τόσο περισσότερο συμβάλλουμε σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον και έναν πιο υγιή πλανήτη. Ένας άλλος λόγος που το εποχιακό φαγητό είναι σημαντικό είναι επειδή –όπως ακριβώς το φως του ήλιου– τα τρόφιμα είναι πληροφορίες για τα κύτταρά μας. Οι ζεστές, μακριές, φωτεινές μέρες του καλοκαιριού επιτρέπουν στο σώμα μας να αφομοιώσει ευκολότερα τα φρούτα και τα φυσικά ζαχαρούχα τρόφιμα, αλλά όταν οι μέρες γίνονται μικρότερες, τα ευαίσθητα ζουμερά φρούτα δεν είναι πλέον αυτό που χρειαζόμαστε. Τους πιο κρύους μήνες του χειμώνα, αυτή είναι η στιγμή να επικεντρωθούμε περισσότερο στα υγιή λίπη, τις πρωτεΐνες και τα λαχανικά με ρίζες.
Η εποχιακή διατροφή είναι μια από τις πιο απλές πρακτικές που μπορούμε να αρχίσουμε να φέρνουμε στη ζωή μας. απλά κοιτάμε τα φαγητά της εποχής στη χώρα μας και γεμίζουμε το ψυγείο και τα ντουλάπια μας με αυτά. Ένας ανανάς τον Δεκέμβριο δεν πρόκειται να δώσει στον οργανισμό αυτό που πραγματικά χρειάζεται. Αλλά μια γλυκοπατάτα – γεμάτη με βιταμίνη Α, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βιταμίνη D, C, κάλιο και μαγνήσιο – όλα μας δίνουν ακριβώς αυτό που χρειαζόμαστε όταν ζούμε τον χειμερινό τρόπο ζωής μας όσον αφορά θρεπτικά συστατικά που τονώνουν το ανοσοποιητικό, ενέργεια και μυϊκή μάζα- διατήρηση βιταμινών.
Η Αγιουρβέδα βλέπει τον Χειμώνα ως μια εποχή που διέπεται από το Vata και το Kapha dosha, πράγμα που σημαίνει ότι κάποιοι από εμάς μπορεί να αισθάνονται ανάλαφροι, “άδειοι”, “σκόρπιοι” και κρύοι, ενώ άλλοι μπορεί να μην έχουν καθόλου κέφι και όρεξη για πολλά. Ανάλογα με το πώς αισθάνεσαι υιοθετήστε την αρχή «το όμοιο αυξάνει το όμοιο και το αντίθετο φέρνει ισορροπία». Εάν αισθάνεσαι “άδειος”, “σκόρπιος” και χρειάζεσαι λίγο TLC, δώστε στον εαυτό σας περισσότερα λίπη (βούτυρο, έλαια, ξηρούς καρπούς, σπόρους και ψάρι) για να θρέψεις τις αρθρώσεις σου. Εάν νιώθεις άκεφος και βαρύς, δοκιμάσε να προσθέσεις θερμαντικά, διεγερτικά μπαχαρικά σε γεύματα όπως κανέλα, τζίντζερ, γαρύφαλλο, καγιέν, μουστάρδα και αστεροειδή γλυκάνισο.
Εάν ζεις στο βόρειο ημισφαίριο, επίλεξε πατάτες, καρότα, λάχανο, κουνουπίδι, μάραθο, χειμωνιάτικο σκουός, σέσκουλο, παστινάκι, γογγύλια, σέλινο, λαχανάκια Βρυξελλών, μήλα, παντζάρια, μανιτάρια, λάχανο, κράνμπερι, κάστανα και αχλάδια. Αυτή θα ήταν επίσης μια εποχή που οι άνθρωποι θα έτρωγαν περισσότερο κρέας, επομένως επίλεξε βιολογικά κρέατα που τρέφονται με χορτάρι ή εάν ακολουθείτε μια φυτική διατροφή, αυξήσε τα όσπρια και τους ξηρούς καρπούς για περισσότερη πρωτεΐνη και λίπος.
Χειμερινός ύπνος και κοινωνικοποίηση
Τα επίπεδα εξωστρέφειας και εσωστρέφειας ακολουθούν τον ήλιο. Στην κορύφωση του Καλοκαιριού, μας υποστηρίζουν να είμαστε ο πιο ενεργητικός, εξωστρεφής εαυτός μας, ενώ στα βάθη του Χειμώνα, είναι ώρα να στραφούμε προς τα μέσα. Ο ύπνος είναι μια σημαντική πρακτική χειμερινής αυτοφροντίδας. Οι μεγαλύτερες νύχτες μας δίνουν μια ιδέα ότι είναι ώρα να πάμε για ύπνο λίγο νωρίτερα και να κοιμηθούμε μέχρι την ανατολή του ηλίου όταν είναι δυνατόν. Εάν το πρόγραμμά σου δεν επιτρέπει να χουζουρευεις το πρωί, βάλε στόχο να πας για ύπνο περίπου μία ώρα νωρίτερα από ό,τι το καλοκαίρι, ειδικά αν νιώθεις συχνά άγχος, κούραση ή εξάντληση. Σκέψου ότι είναι η εποχή για να ανακάμψεις.
Όσον αφορά τις κοινωνικές συναναστροφές, παρόλο που μπορεί να σχεδιάζεις χριστουγεννιάτικα πάρτι, προσπάθησε να αφιερώνεις τον περισσότερο χρόνο τροφοδοτώντας τις στενότερες σχέσεις σου. Ενώ οι καλοκαιρινοί πρόγονοί μας θα είχαν ταξιδέψει, γνωρίσουν νέους ανθρώπους και θα εξερευνούσαν νέες χώρες, οι χειμερινοί μας εαυτοί έχουν εξελιχθεί για να περνούν πολύ περισσότερο χρόνο πιο κοντά στο σπίτι με την οικογένεια και τους αγαπημένους φίλους. Ευτυχώς, η εορταστική περίοδος συνήθως μας βλέπει να περνάμε χρόνο με την οικογένεια και τους φίλους μας, αλλά ίσως κάνουμε τη φετινή χρονιά ξεχωριστή, αφήνοντας τα αγαπημένα τους πρόσωπα να ξέρουν πόσο σημαίνουν για εσάς – πάρε μέρος σε μια ουσιαστική και απρόσκοπτη συζήτηση και υιοθέτησε την πρακτική του να απενεργοποιείς το τηλέφωνό σου το βράδυ, ώστε να είσαι σε θέση να είσαι παρών και μακριά από τον κόσμο των social media.
Μπορούμε επίσης να περάσουμε τους χειμερινούς μήνες τρέφοντας την πιο στενή σχέση που έχουμε, αυτή με τον εαυτό μας. Χρησιμοποίησε τον χειμώνα ως εποχή για να γνωρίσεις ξανά τον εαυτό σου. Σκέψου πώς ήταν η χρονιά, τι θα ήθελες να αλλάξεις και αν η κατεύθυνση στην οποία βαδίζεις είναι η σωστή. Αφιέρωσε περισσότερο χρόνο γράφοντας, κάνοντας όνειρα, δκάνε διαλογίσμό και φροντίσε τον εαυτό σου με πρακτικές όπως η abhyanga, ο όρος της Αγιουρβέδα για ένα ειδικό είδος αυτομασάζ.
Όργανα για φροντίδα τον Χειμώνα
Η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική βλέπει τον χειμώνα ως την εποχή που συνδέεται με τα νεφρά και την ουροδόχο κύστη, τα οποία θεωρούνται οι εσωτερικές μας μπαταρίες και αποθήκες ενέργειας. Τα νεφρά ειδικότερα λέγεται ότι συγκρατούν τη ζωτική μας δύναμη ζωής και τα βαθύτερα αποθέματα Qi. Το Qi είναι η ενέργεια που μας δίνει δύναμη, ανοσία, μακροζωία και ζωντάνια, αλλά όταν είμαστε αγχωμένοι ή άρρωστοι, αυτή η ενέργεια εξαντλείται. Με τη στενή σχέση τους με τα επινεφρίδια, τα νεφρά είναι σημαντικό να φροντίζουμε ώστε να αναπληρώνουμε τα συναισθηματικά και σωματικά μας επίπεδα ενέργειας. Το χρόνιο στρες και το άγχος μπορεί να οδηγήσουν σε ενεργειακά εξαντλημένα επινεφρίδια και ανεπαρκές Qi των νεφρών, γι' αυτό χρησιμοποιήσε αυτή την εποχή για να τα επαναφέρεις στη ζωή.
Στάσεις γιόγκα για το χειμώνα
Για να βρεις ισορροπία κατά τη διάρκεια του χειμώνα, δοκίμασε δυνατές και διεγερτικές ασάνες όπως Utkatasana (πόζα καρέκλας), Parivrtta Utkatasana (πόζα περιστρεφόμενης καρέκλας), Navasana (πόζα με σκάφος) και άφθονο ζεστό χαιρετισμό στον ήλιο, ενώ αφιερώσε περισσότερο χρόνο για επανορθωτικές στάσεις όπως η Supta Baddha Konasana (πόζα ξαπλωμένης δεσμευμένης γωνίας), η Savasana και η Viparita Karani (τα πόδια ψηλά στον τοίχο), που είναι ένας πολύ καλός τρόπος για την τόνωση της δραστηριότητας του γλοιολεμφικό σύστημα του ανοσοποιητικού συστήματος (δεν πρέπει να συγχέεται με το «λεμφικό σύστημα») ενώ τα πόδια σηκώνονται.
Pranayama for Winter
Όπως και οι στάσεις της γιόγκα μας, η pranayama για το χειμώνα έχει να κάνει με τη ζεστασιά και τη φωτεινότητα, ασκώντας παράλληλα τεχνικές που φέρνουν το νευρικό σύστημα σε κατάσταση «ξεκούρασης και πέψης». Εξασκήσου σε μερικούς γύρους Kappalabhati το πρωί για να ξυπνήσεις τις αισθήσεις και να απελευθερώσειε τυχόν ρινική ή ρινική συμφόρηση, στη συνέχεια ρύθμισε ένα χρονόμετρο για 5-10 λεπτά εισπνοής για 4, κράτημα για 7 και εκπνοή για 8, που μπορεί να βοηθήσει στην καλλιέργεια της αίσθησης ηρεμία και ευκολία.
Ελπίζω αυτές οι συμβουλές να σε ενέπνευσαν να ζήσεις πιο εποχικά αυτό το χειμώνα! Αν ναι, άρχισε να βάζεις περισσότερο χώρο στο πρόγραμμά σου, ζήσε τη ζωή λίγο πιο αργά, απόλαυσε αυτά τα εποχιακά φαγητά και αφιέρωσε χρόνο για να φροντίσεις τον εαυτό σου αυτή την εποχή. Βάλε αυτά τα τελετουργικά και τις ρουτίνες στην ημέρα σου, θα βοηθήσουν τον εαυτό σου να επιστρέψετε στη “ζωή” όταν ο εποχιακός κύκλος ξεκινήσει ξανά από την αρχή.